Uzun illərdir ölkənin münbit torpaq sahələrini zəbt edən, hətta dənizkənarı əraziləri hasarlayaraq özlərinə imarətlər ucaldan məmurlar haqqında mətbuatda çox yazılıb. Hətta ölkə başçısı tərəfindən də bu cür qanunsuz əməllərə yol verən məmurlar dəfələrlə tənqid olunaraq, onlara xəbərdalıq edilib. Lakin təəssüflə qeyd etməliyik ki, həmin məmurlar nəinki bu xəbərdarlıqlardan “dərs alır”, əksinə, hər ötən gün öz cinayət əməllərini daha da genişləndirməkdədirlər.
Ən dəhşətlisi isə odur ki, indiyədək şəhər və rayonlarda parkları məhv edib, ağacları kəsib, özlərinə villalar, ticarət obyektləri tikdirən vəzifəli şəxslər artıq qoruqları zəbt etməyə, orada özlərinə əkin-səpin sahəsi yaratmağa, hətta nadir ağacları kəsərək, satmağa girişiblər. Bu deyilənlərə misal olaraq günlərdir Şirvan Dövlət Qoruğunun 518 hektar ərazisinin zəbt olunması ilə bağlı sosial şəbəkələrdə gedən müzakirələri, eləcə də dünən “Hirkan” Milli Parkında ağacları kəsən dəstə üzvlərinin saxlanıldığı haqda verilən rəsmi informasiyanı göstərmək olar.
Hansı ki, rəsmi məlumata əsasən, Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin əməkdaşları tərəfindən, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi (ETSN) Meşələrin İnkişafı Xidmətinin mütəxəssislərinin iştirakı ilə, ölkə ərazisində meşə massivlərində ağacların qanunsuz olaraq kəsilməsi və emal edilməsi ilə məşğul olan daha bir mütəşəkkil dəstənin üzvlərinin saxlanılması istiqamətində əməliyyat keçirilib. DİN-in Mətbuat Xidmətindən verilən məlumata əsasən, Baş İdarəyə ölkənin Cənub rayonlarında yerləşən meşə massivlərində, eləcə də “Hirkan” Milli Parkı ərazisində ağacların kütləvi olaraq qırılması barədə əməliyyat məlumatları daxil olub. Həmin məlumatlar Baş İdarədə nəzarətə götürülüb və araşdırılıb. Nəticədə qeyd edilən ərazilərdə fıstıq, ağcaqayın, qızılağac və s. ağaclarının kəsildiyi müəyyən edilib. ETSN-in mütəxəssislərinin rəyi əsasında müəyyən olunub ki, dəstə üzvləri tərəfindən kəsilən ağaclar yaş halda olub və nəticədə meşə massivlərinə külli miqdarda ziyan vurulub. Faktlarla bağlı Baş İdarədə Cinayət Məcəlləsinin müvafiq maddələri ilə cinayət işi başlanılıb, zəruri istintaq hərəkətləri aparılır.
Bundan öncə isə, mətbuatda Ədliyyə Nazirliyinin Penitensiar Xidmətinin rəisi Ceyhun Həsənovun Şirvan Dövlət Qoruğundan 518 hektar torpaq sahəsini zəbt etdiyi haqda informasiya yayıldı. “Salyan rayonunun dövlət torpaqlarından heç qanqal da bitməyən 512 hektar torpaq sahəsi Şirvan Dövlət Qoruğuna verilib, əvəzində qoruğun münbit, kultivasiya prosesindən keçmiş, əkinə yararlı 518 hektar ərazi dövlət torpağı kimi qeydiyyata alınaraq İcra Hakimiyyətinin sərəncamına verilib. Salyanın icra başçısı Sevindik Hətəmov da ərazini hektarı 2 manatdan 99 illiyə Ceyhun Həsənovun “Salyanpomidor MMC”-sinə icarəyə verib”, - deyən mənbənin sözlərinə görə, general leytenant həmin ərazilərdə pomidor əkərək, öz biznesini genişləndirməyi düşünür.
Qeyd edək ki, bu informasiya ilə bağlı ötən həftənin cümə günü “Hürriyyət” olaraq Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinə sorğu göndərdik. Məqsədimiz Şirvan Dövlət Qoruğuna məxsus 518 hektar torpaq sahəsinin hansı əsaslarla icarəyə verildiyini aydınlaşdırmaq idi. Lakin, çox təəssüflə qeyd edirik ki, 3 gün ərzində sorğumuza heç bir cavab ala bilmədik. Odur ki, dünən telefon vasitəsilə Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin mətbuat xidməti ilə əlaqə saxlayıb, suallarımıza cavab almağa çalışdıq. Mətbuat xidmətinin xanım əməkdaşı göndərdiyimiz məktubla tanış olduğunu və gün ərzində “Hürriyyət”ə yazılı cavab veriləcəyini bildirdi.
İş gününün sonuna yaxın təkrar nazirliyin mətbuat xidməti ilə əlaqə yaradıb, sorğumuza cavab verilmədiyini qarşı tərəfin diqqətinə çatdırdıq. Bu dəfə də nazirliyin əməkdaşı “sizə müvafiq qurum tərəfindən cavab veriləcək” deyə bildirsə də, hələ də Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyindən Şirvan Dövlət Qoruğunun hansı əsaslarla zəbt olunması ilə bağlı suallarımıza cavab gözləməkdəyik…
Əlbəttə, nazirliyin suallarımıza cavab verməməsi bəri başdan belə qənaətə gəlməyə əsas verir ki, hörmətli nazir Muxtar Babayevin bizə, yəni mətbuata deyəcəyi söz yoxdur. Bu isə o deməkdir ki, Şirvan Dövlət Qoruğuna məxsus 518 hektar ərazi məhz nazirin xeyir-duası ilə zəbt olunub. Əks halda, “Hirkan” Milli Parkı ərazisində ağacların qırılması ilə bağlı DİN-in Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsi ilə ortaq “əməliyyat keçirən” Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi Şirvan Dövlət Qoruğunun ərazisinin pomidor yetişdirmək üçün general-leytenanta icarəyə verilməsi, daha dəqiq desək, satılması ilə bağlı sualımızı niyə cavabsız qoymalıdır ki?!
İstintaqın nəticəsini gözləyək”- sabiq polis rəisi Binəqədidəki qətllər barədə danışdı
Məsələ ilə bağlı “Hürriyyət”ə açıqlama verən keçmiş polis rəisi, tanınmış hüquqşünas Mahmud Hacıyev də güman edir ki, Şirvan Dövlət Qoruğunun zəbt olunması Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin razılığı ilə həyata keçirilib: “Çünki qoruqlar Ekologiya Nazirliyinin tabeçiliyindədir. Demək, bu məsələ Ekologiya Nazirliyinin razılığı ilə olub. Yəqin ki, onlar bunu protokollaşdırıblar, sənədləşdiriblər. Mütləq qaydada belədir”.
Hüquqşünas deyir ki, Ekologiya Nazirliyinin razılığı olmasa, hansısa qoruğun ərazisi icarəyə verilə, satıla bilməz: “Bu qoruq Ekologiya Nazirliyinin balansındadır. Sohbət dövlət əhəmiyyətli qoruqdan gedirsə, şübhəsiz, nazirliyin xəbəri olmadan bu addım atıla bilməzdi”.
M.Hacıyev deyir ki, ümumiyyətlə, dövlət qoruqlarının ləğv olunması qanunsuzdur: “Mən hələ dünya praktikasında eşitməmişəm ki, qoruqlar ləğv olunsun. Əksinə, çox yerdə qoruqların sayını artırırlar. Başqa ölkələrdə təbiətsevərlik günü-gündən güclənir. Bu saat dünya ayağa qalxıb ki, ekologiya korlanır, qlobal istiləşmə prosesi gedir. Bu yaxınlarda Mərkəzi Avropa ölkələrində də, Fransada da ekologiyaya aid mitinqlər oldu. Aksiyaçılar dövlət rəhbərliyini ittiham edirdilər ki, hava korlanıb, ekologiyaya fikir vermirsiniz, meşələr məhv olur. Bu saat qoruqların, meşələrin, təbiətin qorunması üçün böyük mübarizə gedir ki, yaşıllıq ləğv olunmasın, artırılsın. Bu sahədə böyük işlər gedir. Məmləkətin birinci şərtlərindən biri təbiətin qorunmasıdır. Təbiət sağlamlıqdır, insanların ömrünün uzanmasıdır”.
Mahmud Hacıyev onu da xatırlatdı ki, həmin ərazilərdə nəsli kəsilməkdə olan heyvanlar, ağaclar da qorunur: “Qoruqlar elə bu məqsədlə yaradılıb. Qoruqlar insanların həyatına müsbət mənada təsir edən bir faktordur, içində olduğu ağacları, heyvanları ilə birgə. Təbiətə zərbə vurulması o deməkdir ki, təbiətin ömrü azalır. Bu baxımdan, mən deyirəm ki, Ekologiya Nazirliyinin xəbəri olmadan kimsə oranı icarəyə götürə bilməz. Həmin Şirvan qoruğunun icarəyə götürülməsi mütləq qaydada sənədləşdirilib”.
Hüquqşünas hesab edir ki, bu kimi qanunsuzluqlar məhz məmurların tamahı ucbatından baş verir: “İnsanların tamahı, dünyagörüşü, intellekti yol vermir ki, oturub gözləsin. Allaha şükür, Qarabağda o qədər ərazi alındı. Bu gün, sabah orada minalar təmizlənəndən sonra həyat axarına düşəcək, gedin nə qədər istəyirsiniz əkin. Pomidormu, xiyarmı, kələmmi, kökmü əkirsiniz, bostanmı salırsınız, o qədər ərazilərimiz var... Dözün, sonra nə istəyirsiniz əkin. Bir az dözüm lazımdır. Yenə deyirəm, bəzi insanların dünyagörüşü, intellekti, savadı yol vermir ki, onlar bir balaca təsəlli tapıb gözləsinlər. Qarabağda o qədər yer var - Cəbrayıl, Zəngilan, Füzuli xam torpaqlardır, get nə istəyirsən orda ək.
Dövlət qoruğunun alver hədəfinə tuş gəlməsi heç cür mənə çatmır. Tutaq ki, vətəndaş ora göz dikib, orda nəsə etmək istəyir. Bəs qoruğun tabeçiliyində olduğu nazirlik? Ekologiya Nazirliyi hansı qurumun tərkibindədir? Təbii ki, Nazirlər Kabinetinə tabedir. Yaxşı, tutaq ki, Ekologiya Nazirliyi belə bir qəbahət edib - Şirvan qoruğunu icarəyə verib, axı Nazirlər Kabineti hər bir nazirliyin fəaliyyətinə nəzarət edir...”
Mahmud Hacıyevin fikrincə, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin bu qanunsuz əməlindən ölkə rəhbərliyinin xəbəri yoxdur: “Mən inanmıram ki, dövlətin rəhbərliyində təmsil olunanların bundan xəbəri olsun. Çox güman ki, xəbərləri yoxdur. Xəbərləri olsa, bu, istər Şirvan qoruğunu icarəyə götürən, istər qoruğu icarəyə verən üçün acı nəticələr verəcək. Yəni bunlar altdan-altdan öz işlərini görüblər. Yüksək səviyyədəki dövlət rəhbərliyinin xəbəri olanda hər iki tərəf üçün acı nəticələr olacaq. Həmişə belə olur. Belə iş tuturlar, sonra aləm qarışır bir-birinə. Aşağılar öz aləmlərində altdan-altdan iş görüblər, rəhbərlik xəbər tutub, gizlin iş görənlər cəzalanıblar”.
Hüquqşünas onu da vurğuladı ki, əslində, dövlət qoruğunun uzunmüddətli icarəyə verilməsi elə onun zəbt olunması deməkdir: “Uzunmüddətli icarəyə vermək elə bil dəb halını alıb. Kimsə gedib haranısa 30, 40, 50 illik icarəyə götürür. 99 ildən sonra durum necə olacaq... Belə bir misal var, ya xan ölər, ya eşşək. Belə uzun müddətə götürürlər ki, 99 ildir də. Allahın köməyi ilə 99 ilə nə baş verəcək, ona qədər kim ölə, kim qala...”.
Redaksiyadan: Qarşı tərəfin mövqeyini dərc etməyə hazırıq. //Hurriyyet.az//