Ölkəmizdə koronavirusla bağlı vəziyyət günü-gündən ağırlaşır.
Sərt karantin rejiminə baxmayaraq, həm yoluxma, həm ölüm saylarında ciddi artım var. Belə bir zamanda Səhiyyə Nazirliyi və TƏBİB arasındakı "çəkişmə" vəziyyəti daha da gərginləşdirir.
Nəticədə bu iki qurum arasındakı fikir ayrılıqları günahsız insanlara əlavə problemlər yaradır. Yəni, xəstəliyi ağırlaşmış xəstələr bu iki qurumun fəaliyyətsizliyi nəticəsində qurbana çevirilir. İnsanlar cavabsız qalan suallarına cavab tapa bilmir, apteklərdəki dərman çatışmazlığı, “qara bazar”da satılan baha qiymətli preparatlar səhiyyə sisteminin hansı vəziyyətdə olduğunu göz önün sərir.
Mövzu ilə bağlı Cebhe.info-ya danışan həkim-terapevt Rasif Bağırov deyib ki, Səhiyyə Nazirliyi bəzi səlahiyyətlərinin TƏBİB-ə verilməsindən narazıdır. Rusiyadan gətirilən müalicə protokolu isə durumu qəlizləşdirir:
"TƏBİB və Səhiyyə Nazirliyi arasındakı çəkişmə çətin ki, bitə. Bitməz. Çünki Səhiyyə Nazirliyinin müəyyən səlahiyyəti TƏBİB-ə verilib. Yəqin, nazirlik də istəmir ki, o səlahiyyətlər TƏBİB-ə verilsin. Yəni bu proses belə də gedəcək, onu dayandırmaq olmayacaq. Arada xəstələrə böyük ziyan dəyir. Heç kəsə gizli deyil ki, xəstəxanadan kənarda da xəstələrin müalicə prosesi gedir. Hətta iş o yerə gəlib çatıb ki, tibb bacıları da müalicəylə məşğul olur. Əslində TƏBİB-in Rusiyadan gətirdiyi müalicə protokolu düzgün müalicə protokolu deyil, səhvdir. Əgər xəstənin ağciyərində ciddi pnevmaniya varsa, bu müalicə protokolu xəstəliyi ancaq ağırlaşdıra bilər. Buna görə də gündəlik nə qədər adamın ölümü ilə rastlaşırıq".
Həkim bildirib ki, xəstəxanlar ancaq yüngül xəstələri götürür:
"İndi fikir veririk ki, hansısa xəstə xəstəxanaya yerləşmək istəyir. Onda soruşurlar ki, xəstənin halı ağırdır, yoxsa yüngül? Ağırdırsa, götürmürlər. Ancaq yüngül xəstəni götürürlər ki, desinlər, sağaldı. Hər bir yaş dövrünün bu xəstəliyi keçirmə xüsusiyyəti var, amma müalicə prosesinə yanaşma düzgün deyil. Düzgün olmadığı üçün də bir az ciddi xəstəliyi olan adam orada ağırlaşır, yaxşılaşmır. Deməli, adamın ağciyəri təmiz olmalıdır ki, xəstəxanaya girəndə bir fəsad yaranmasın. Əgər təmiz olmursa, həmin müalicə prosesləri düzgün nəticə verə bilməz. Bir tərəfdən də bu, xəstələrdə ölüm sayını artırır".
R.Bağırovun sözlərinə görə, bu dönəmdə apteklərdən dərmanların yığışdırılması prosesi də ölümlərin sayındakı artıma bilavasitə təsir edir:
"Camaat evlərdə müalicə alır. Hökumət də o protokolla bağlı yazılmış dərman preparatların apteklərdən yığışdırıb ki, apteklərdə olmasın, xəstələr xəstəxanalara yığılsın. Adı da odur ki, yayılmanın qarşısını alırlar. Amma əslində o xəstələrin ki, ağciyərlərində pnevmaniya yaranır, həmin adam yoluxucu deyil. Ona görə ki, COVİD inkubasiya dövründə yoluxucu sayılır. Həmin müddətdə insan bədənində diri formada olur. Artıq iltihabi proses yaradandan sonra COVİD olmur ki, yoluxma da yaratsın. Bunun nə yoluxuculuğu olacaq? Əgər bu adam ev şəraitində müalicə alırsa, kimi yoluxdura bilər? Bu dəqiqə çox adam ev şəraitində müalicə alır. Onsuz onlar oradan-buradan dərman axtarışına çıxırlar. Heç olmasa, apteklərdə dərman olmalıdır ki, insanlar bundan rahat şəkildə istifafə edə bilsin. Bu gün apteklərdə dərman tapmaq olmur. Apteklərin dərmanla təchizatı məsələsi heç kəsin yadına düşmür. Adi dərmanlar belə tapmaq olmur ki, xəstəyə verəsən. Dərman işbazları vəziyyətdən istifadə edib yüksək qiymətə satırlar".
Həkim deyib ki, əslində o dərmanların xəstələrə təsiri yoxdur və mütəxəssislər bu prosesdən kənarda saxlanılır:
"Məsələn, virus əleyhinə preparatdır, 300-400 manata satırlar. Bir soruşan yoxdur ki, virus əleyhinə preparatın bu xəstəliyə nə aidiyyəti var? Yer üzündə bu virusu öldürən dərman tapılmayıb. Bunu 400 manata satmağın nə mənası var? Ölkənin professional həkimlərini yollayıblar ki, gedin, evdə oturun, maaşınızı alın, karantindir. Gətirib 3-4-cü kurs tələbələrini xəstəxanalara salıblar ki, siz işləyin. Mənim başım çıxmır, bəlkə, Azərbaycanda elə həkim olacaq, elə müalicə üsulu tapacaq ki, bütün dünya ondan yararlanacaq? Yoxsa ki, 3-4-cü kurs tələbəsinin qarşısına Rusiyadan gətirilən səhv protokolu qoy. O səhv protokolla da bu dərmanları ver, sənin işin olmasın, xəstə bir az ağırlaşdı, reanimasiyaya ver, 5 gün sonra da zəng elə ki, gəlin, aparın, xəstə öldü. Belə müalicə prosesi gedir?"
R.Bağırov müalicə prosesinin yanlış aparıldığını vurğulayıb:
"Səhiyyəmiz ağır xəstələri müalicə etmək gücündə deyil. Nə qədər tanınmış adamlar var, ağır vəziyyətə düşdülər. Nədən düşdülər? Əvvəlcədən o protokol əsasında hər sistemi xəstəyə vururlar. Bundan sonra görürlər ki, vəziyyət ağırlaşdı. Xəstəxanaya gedirlər, orada da ağ xalatlı tələbələr bunların üstünə gəlir. Bunlar da bilmir axı, elə bilirlər, həkimdir. Başlayırlar xəstəyə kislarod verməyə. Bu kislarodun verilmə vaxtı, miqdarı var. Bəzi xəstələrdə kislarodu əvvəldən vermək lazımdır ki, heç olmasa, bronxlorda ventilyasiya prosesi güclənsin, hava daxil olsun, müalicə effektiv olsun. Bunlar gözləyirlər, gözləyirlər, bronxlar hava qəbul etmədiyi zaman xəstəyə kislarod verirlər. Nə qədər çalışırlar, saturasiyanı qaldıra bilmirlər. Ağciyər sıradan çıxarandan sonra necə qalxsın?"
Həkim son zamanlar adı geniş yayılan koronavirus xəstəliyinin müalicəsində istifadə olunduğu deyilən “Kleksan”la bağlı da fikir bildirib:,
"Bütün Avropa bağırır ki, “Kleksan”ı vurmaq olmaz. Proses trombosit səviyyəsində gedir, trombositə də təsir edən asprindir. Rusiya isə bir şovinist yanaşma irəli sürür. Deməli, Avropada elə deyirlərsə, bunlar özlərindən nəsə əlavə etməlidir. O əlavə etdikləri də “Kleksan”dır. “Kleksan”ın verilməsi ilə qanaxmadan ölən nə qədər xəstə var. “Kleksan”ı 65 yaşdan yuxarı insanlara vermək olmaz. Verirsən, bir də görürsən, koronavirus qalıb kənarda, xəstənin böyrəyindən qan açılır. Qanaxmanı dayandıra bilmirlər, xəstə bundan ölüb gedir, adını qoyurlar COVİD-19-dan öldü".