Müstəqil jurnalist araşdırmaçı Cavanşir Həsənlinin araşdırmasını oxuculara təqdim edirik:
Nazir müavinin 19 yaşlı oğluna 2 milyon avro veriblər ki, get Almaniyada şirkət aç...

Sabiq vergilər naziri Fazil Məmmədovun Almaniyadakı biznesi çöküb. Keçmiş baş darğanın Düsseldorfdakı klinikası bağlanıb, tikinti və daşınmaz əmlak şirkətləri bir-birinin ardınca qapadılır. Keçmiş nazir faktiki olaraq Almaniyadakı 20 illik fəaliyyətinə son qoyub. Heş İngiltərərədəki işləri də o qədər uğurla getmir. Biznesdən demək olar ki, elə də anlayışı olmayan kürəkəni Əbdül Əliyev Avropada milyonları küləyə verib. İndi qalan bütün resurslarını yeni layihəyə yönəldib.Bu barədə az sonra...

Kimdir Əbdül Əliyev? Əbdül Əliyev iki il əvvəl Fazil Məmmədovun qızı Selcan Xatun Məmmədova ilə ailə qurub, faktiki olaraq bu evlilik ərəfəsində sabiq nazirin yüznəsi Avropada bir-birinin ardınca şirkətlərə sahib olmağa başlayır. Əbdül Əliyevin atası Namiq Əliyev vergilər nazirinin müavini vəzifəsində çalışıb. Mətbuatın yazdığına görə Namiq Əliyev həm də Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi, general-polkovnik Nəcməddin Sadıkovla qudadır. Namiq Əliyev nazir müavini postuna təyin olunmamışdan əvvəl 1991-ci ildən Respublika Prokurorluğunda prokurorun köməkçisi və digər vəzifələrdə çalışıb.

İlk öncə Fazil Məmmədovun kürəkəninin İngiltərədəki biznesindən başlayaq. 1990-cı il təvəllüdlü Əbdül Əliyev Birləşmiş Krallıqda nə az-nə çox, 8 şirkət qeydiyyatdan keçirib və onlardan 6-sı hal-hazırda fəaliyyətdədir.
1. OPTIMET FINISHING LIMITED
Əbdül Əliyev nazirin qızı ilə toy hazırlığı ərəfəsində, 11 may 2017-ci il tarixdə Londonda qeydiyyatdan keçirib. Hazırda fəaliyyətdədir. Metalların işlənməsi və boyanması ilə məşğuldur. 4 Bank Court, Weldon Road, Loughborough, Leicestershire, United Kingdom ünvanında yerləşir. Ortaqları İngiltərə vətəndaşları, 1958-ci il təvəllüdlü Colin Rodney Keal və 1991-ci il təvəllüdlü Oliver Charles Keal-dır. Şirkət qeydiyyat nömrəsi 10764747-dir.

2. BRIDGE STREET RESTAURANT LIMITED
2017-ci ilin 27 yanvar tarixindən fəaliyyət göstərir. Adından bəlli olduöu kimi restoran biznesi ilə məşğuldur. Əbdül Əliyevin şəriki 1962-ci il doğumlu İngiltərə vətəndaşı James Murray STOREY-dir. Keçmiş nazirin restoran biznesindən qətiyyən anlayışı olmayan kürəkəni bütün sərmayəni öz üzərinə götürüb, James STOREY-i də özünə şərik edib ki, restoranı idarə etsin. Üstəlik 2017-ci ilin mayın 11-də Britaniyanın Barclays bankına müraciət edərək ordan kredit götürüb. Söhbət 208 min 803 funt sterlinqdən gedir. Cənab ingilis Əbdül Əliyevin restoranından başqa daha 6 restoran idarə edir, öz işinin ustasıdır, mütəxəssisdir, 1 il 7 ayın içində Əbdül Əliyevin atasının və qaynatasının vergidən yağmaladıqları hesabına restorana qoyduğu sərmayəni batırıb. 2018-ci ilin 13 avqustunda BRIDGE STREET RESTAURANT LIMITED şirkətini idarə edən CFS Restructuring LLP menecment şirkəti adından Andrew J Cordon və Richard Albert Brock Saville məhkəməyə iflasla bağlı müraciət veriblər. 12 fevral 2019-cu il tarixdə təqdim edilən maliyyə arayışına görə, şirkətin hazırda 1 milyon 384 min 526 funt sterlinq borcu yaranıb.

15 oktyabr 2018-ci ildə iflasla bağlı təqdim edilən arayışa görə Əbdül Əliyev şirkəti tam müflisləşməkdən xilas etmək üçün satıb. Halbuki 31 yanvar 2018-ci il tarixli maliyyə hesabatına görə restoranın həmin dövrə qədərki son 11 aylıq dövriyyəsi 1.44 milyon funt sterlinq təşkil edib. Lakin şirkətin xərcləri o qədər şişirdilib ki, nəticədə maliyyə ili 552 min funt sterlinqlə başa vurulub. Hətta bundan sonrakı 4 ay ərzində şrkətin dövriyyəsi artaraq 509 min funt sterlinq təşkil etsə də, xərclər hissəsi də artırılaraq 116 min funt sterlinq göstərilib.
Sabiq vergilər nazirinin kürəkəninin restoranı Randall & Aubin adlanır və Londonda Soho, Brewer Street 14- 16 ünvanında yerləşir. İngilis-fransız şirkəti olub, 1911-ci ildən fəaliyyətdədir. 2017-ci ildə restoran Fazil Məmmədovun BUTA HOSPITALITY & LEISURE LIMITED şirkəti vasitəsilə satın alınır və nazirin kürəkəninin digər şirkətinə - BRIDGE STREET RESTAURANT LIMITED-ə icarəyə verilir. Satış razılaşmasına əsasən Əbdül Əliyev restoranın tarixi adını saxlamalı olur. Restoran Əbdül Əliyevə 1.04 milyon funt sterlinqə başa gəlib. Bu qədər sərmayə və dövriyyəyə baxmayaraq şirkətin təqdim etdiyi iflas arayışında qeyd olunur ki, restoranın fəaliyyətinin davam etdirilməsi üçün vəsait yetərsidir və əlavə mənbələr tapma imkanları yoxdur. Beləliklə Əbdül Əliyev BRIDGE STREET RESTAURANT LIMITED şirkətini və restoranı satmaq üçün John Pye & Sohns Limited agent şirkətinə müraciət edib.

3. VERSO INVESTMENTS LIMITED
Sabiq nazirin kürəkəni bu şirkəti daha əvəəl, yəni 2016-cı ili dekabrın 6-da İngiltərə vətəndaşları Alexander KEAL və Oliver Charles KEAL-la birlikdə qeydiyyatdan keçiriblər. Qeydiyyat ünvanı 14-16 Brewer Street, London, şəhadətnamə nömrəsi 10512328-dir.

4. GROCR HOLDINGS LIMITED
Əbdül Əliyevin britaniyalı Oliver Kealla birlikdə bu şirkəti 2015-ci ilin 19 mayında 09598165 saylı şəhadətnamə ilə qeydiyyatdan keçirib. Qeydiyyat ünvanı Manchester, Knott Mill, Jordan Street 2 göstərilir. Şirkət ərzaq, içki və tütün məmulatlarının satışı ilə məşğul olub. 2017-ci il 31 may tarixinə aid sənədlərdə şirkətin sərmayə fondunun 106.112 funt sterlinq olduğu qeyd edilib.
Bu il aprelin 30-da şirkətin ləğv edilməsi ilə bağlı rəsmi müraciət olunub.
Yeri gəlmişkən bu şirkət açılarakən sənədlərdə Əbdül Əliyevin qeydiyyat ünvanı Bolsover street 50 göstərilib. Bu ünvanda üçotaqlı evlərin qiyməti 2 milyon funt sterlin civarındadır.

5. BUTA HOSPITALITY & LEISURE LIMITED
Fazil Məmmədovun kürəkəninin və İngiltərə vətəndaşı James Morray Storey 29 oktyabr 2014-cü ildə qeydiyyatdan keçirdikləri şirkət otel və restoran xidməti ilə məşğuldur. Britaniyalı şərik 2018-ci il avqustun 1-dən aralarındakı narazılıqdan dolayı (BRIDGE STREET RESTAURANT LIMITED şirkəti və Randall & Aubin restoranı ilə bağlı) ortaqlıqdan çıxıb.
Şəhadətnamə nömrəsi 09286597-dir. Bu şirkətin hüququi ünvanı da Manchester, Knott Mill, Jordan Street 2 olaraq qeyd olunub.


6. BUTACARE LIMITED
Şirkət 2014-cü il iyulun 25-də qeydiyyatdan (şəhadətnamə nömrəsi 09147141) keçirilib. Bu şirkətdə Əbdül Əliyevin kompanyonu 1979-cu il təvəllüdlü britaniyalı Mark Alexander BOOTH-dur. Çirkətin fəaliyyət sahəsi qocalara və əngəllilərə evlərində qulluq göstərilməsidir. Yəni bu xidməti Fazil Məmmədovun xeyriyyəçiliyi kimi qəbul etməyin. Belə xidmətlər Avropa ölkələrində şirkətlər tərəfindən kommersiya məqsədilə həyata keçirilir və dövlət bu işə böyük vəsaitlər ayırır. Əbdül Əliyev bu ilin martın 13-də bu şirkət üzərindən də Barclays Security Trustee Limited vasitəsilə Barclays Bankdan kredit götürüb.

7. BUTAROSE LIMITED
Bu şirkət sabiq nazirin kürəkəninin Londonda açdığı ilk şirkətdir. 2014-cü il fevralın 14-dən fəaliyyətdədir. Yəni Britaniyada ortaqları Oliver Charles KEAL və Oliver James WOLFE ilə birlikdə biznesə girişərkən (əslində britaniyalılar şirkəti idarə etmək üçün direktor qismində cəlb olunublar) onun cəmi 24 yaşı vardı.
2016-cı il maliyyə sənədlərinə görə, şirkətin nəqd vəsaitləri 806 min 231 funt sterlinq təşkil edib. Lakin 2018-ci ildə lizinq müqavilə imzalaması ilə əlaqədar şirkətin nəqd azalaraq 350 min 122 funt sterlinqə düşüb. Ümumi aktivləri və kapital rezervləri 946 min 361 funt sterlinq təçkil edib. 31 yanvar 2018-ci ildə bağlanan lizinq müqaviləsi 1 milyon 718 min 193 funt sterlinq həcmindədir.

8. OKAA PROPERTY LIMITED
Belə görünür Fazil Məmmədovun kürəkəninin Almaniyadakı şirkətlərini bağlaması və Britaniyadakı iki şirkətin fəaliyyinə son vermək qərarı, Londondakı restoranını satması səbəbsiz deyilmiş. Əbdül Əliyev əvvəlki işlərində bacarıqsızlığına və uğursuzluqlarına baxmayaraq, Britaniyada böyük biznes planını həyata keçirməyə başlayıb. Köhnə dostu Oliver Charles Kealla birlikdə bu ilin aprelin 9-da qeydiyyatdan keçirdiyi OKAA PROPERTY LIMITED şirkəti onun indiyədək fəaliyyət göstərmədiyi sahədə - biznes mərkəzlərinin tikintisi və idarəçiliyi sahəsində fəaliyyət göstərəcək.
Yeni şirkətin qeydiyyat nömrəsi 11928737, ünvanı 4 Bank Court, Weldon Road, Loughborough, Leicestershire-dir. Şirkətin ilk maliyyə hesabatı 2020-ci ilin aprelin 30-da təqdim olunacaq.

9. ALSA GmbH
Bu şirkət 6 noyabr 1990-cı il təvəllüdlü Əbdül Əliyevin Almaniyadakı ən əsas şirkəti sayılır. Alsa GmbH 22 sentyabr 2009-cu ildə Düsseldorf ədliyyəsində HRB61809 şəhadətnamə nömrəsi ilə qeydiyyata alınıb. Təsəvvür edirsinizmi, 19 yaşında biznes nədir, həyatın özünü belə dərk etməyən gənc o zaman vergilər nazirinin müavini olan atasının sayəsində (əslində şirkət Fazil Məmmədova aid olub, keçmiş nazir müxtəlif şəxslərin adına açdığı digər şirkətlər kimi Almaniyadakı şirkətləri öz müavininin oğluna etibar edib və sonradan qohumluq əlaqələri yaranıb) Avropada 1 milyon 957 min 593 avro kapitala malik olan şirkətə sahib olur. Bu qədər sərmayənin qarşılığında şirkət 2011-2014-cü illərdə 650 min avroya yaxın zərərlə fəaliyyət göstərib, yalnız 2015-17-ci illərdə ümumilikdə 73 min avro civarında gəlir əldə edib. Yəni vəsaitlər göyə sovrulub. Bu ilin fevralın 27-də şirkətin ləğv olunması üçün Düsseldorf ədliyyə idarəsinə müraciət olunub.
Şirkət öz fəaliyyəti dövründə digər şirkətlər açmaq, yaxud iştirak payını təmin etmək üçün əlavə milyonlarla avro vəsait xərcləyib.
Əvvəllər Düsseldorf şəhərinin Stadttor 1 ünvanında, 2017-ci il avqustun 28-dən isə həmin çəhərin Grafenberger Allee 277-287 ünvanında fəaliyyət göstərib. Müxtəlif vaxtlarda Sürek Tokay, Fazlica Ragip, Oguz Savaş und Tiras Taner tərəfindən idarə olunub. 14 aprel 2016-cı ildən isə KTR Immobilien und Bau GmbH & Co. KG tərəfindən yönəldilib. Nizamnamə kapitalı 25 min avro təşkil edib. İlk direktorları 1983-cü il təvəllüdlü Azərbaycan vətəndaşı Hüseyn Sadıqov və 1965-ci il təvəvllüdlü Almaniya vətəndaşı Sürek Koray olub. Sürek Koray Fazil Məmmədovun Almaniyada biznes tərədaşı olmuş ilk şəxsdir və cənab Koray sonradan bu əlaqələr hesabına xeyli işlər görür. Fazil Məmmədovun Almaniyadakı biznesinə yeni isimlər, Fazlica Ragip, Oguz Savas, Tiras Taner da cəlb olunurlar.

10. KTR IMMOBILIEN UND BAU GMBH & CO. KG
Adından göründüyü kimi tikinti və daşınmaz əmlaq biznesi sahəsində fəaliyyət göstərib, torpaq sahələrinin, binaların, mənzillərin satışı ilə məşğul olub. Əvvəllər sadəcə KTR Immobilien GmbH & Co. KG adlanıb, Fazil Məmmədov tərəfindən alınıb. Şirkət Düsseldorf ədliyyəsində ALSA GMBH ilə birlikdə 2009-cu il sentyabrın 22-də HRA 20690 saylı şəhadərnamə ilə yenidən qeydiyyatdan keçib. Keçmiş vergilər nazirinə aid Grafenberger Allee 277-287 ünvanında fəaliyyət göstərib.
2016-cı il aprelin 14-də TKS Holding GMBH-dən ayrılaraq ALSA GMBH-nin nəzarətinə keçir. Həmin il dövriyyəsi 216.460 avro təşkil edib. 20 noyabr 2018-ci ildə şirkət ləğv olunur.
11. TKS HOLDING GMBH, DÜSSELDORF
Bu şirkət 2008-ci ilin yanvarında yaradılıb, türk əsilli Koray Sürəkə məxsus olub və Sürek Consulting GmbH & Co. KG şirkəti tərəfindən idarə olunub. 2009-cu ilin sentyabrın 10- da Fazil Məmmədov tərəfindən alınıb, nizamnamə kapitalı 25 min avro olmaqla Düsseldorf ədliyyəsində HRB 61767 saylı şəhadətnamə ilə yenidən qeydiyyatdan keçib, Stadttor 1, 40219 Düsseldorf ünvanında yerləşib. Lakin şirkətin idarəçiliyi Koray və Tokay Süreklərə həvalə olunub. 2015-ci ildə aktivləri 660 min379 avro olub.2018-ci il fevralın 7-də şirkətin iflası ilə bağlı hüquqi prosedurlara başlanıb. Bu şirkət üzərindən AZ Medical Service GmbH & Co. KG və Az Warenhandelsgesellschaft Gmbh & Co. Kg şirkətləri idarə olunub.

12. AZ MEDICAL SERVICE GMBH & CO. KG
2009-cu il avqustun 7-də 25 min avro nizamnamə kapitalı ilə Düsseldorf ədliyyəsində qeydiyyatdan keçirilib (qeydiyyat şəhadətnaməsi: HRA 20651). Şirkət Az Medikal klinikası açıb və onu idarə edib. Şirkət tibbi müayinə və müalicələrin aparılmasını, cərrahiyyə əməliyyatlarını həyata keçirməklə yanaşı, Almaniyaya gələn əcnəbi müştərilər üçün (əsasən Azərbaycan, Türkiyə və keçmiş sovet respublikaları) otel, tərcüməçi, avtomobil kirayəsi və müşayiət olunması xidməti göstərib. Düsseldorf şəhərində Fazil Məmmədova məxsus Stadttor 1 ünvanında yerləşən binada fəaliyyət göstərib. 2016-cı ildə aktivləri 183 min 809 avro olub. Ötən ayın 7-də şirkətin bağlanması ilə bağlı rəsmi orqanlara müraciət olunub.

13. AZ WARENHANDELSGESELLSCHAFT MBH & CO. KG
Şirkət 2010-cu il iyunun 8-də Düsseldorf ədliyyəsində 25 min nizamnamə kapitalı və HRA 21065 saylı çəhadətnamə ilə qeydiyyatdan keçib, Stadttor 1 ünvanında fəaliyyət göstərib. Şirkətə aid Azərbaycan, rus və alman dillərində olan rəsmi veb saytda qeyd olunur ki, şirkət malların satın alınmasını, Azərbaycana çatdırılmasını və bütün gömrük prosedurlarının həll edilməsini həyata keçirir. Şirkətin tərəfdarları kimi Britaniyanın Moran`s Wood Components LTDŞ Almaniyanın Hübner Lee GMBH və Yunanıstanın Tepostone LTD şirkətlərinin adı şəkilir. 2015-ci ildə şirkətin dövriyyəsi 138 min avro olub. Şirkət 22 avqust 2018-ci ildə ləğv olunub.

Koray Sürək tərəfindən idarə olunan digər şirkətlər bunlardır:
• Susa İmmobilien und Beteiligungen Gmbh (2011-ci il yanvarın 26-dan fəaliyyətdə olub, əvvəlcə Düsseldor : Stadttor 1 ünvanında, daha sonra Aachen şəhərində yerləşib)
• Navigar İmmobilien Gmbh (22 avqust 2009-cu ildə yaradilib, bu il martın 26-da ləğv edilib. İllik dövriyyə 1 milyon avro civarinda olub)
• Innovade High Tech Solutions Consulting Gmbh
• Farlum Immobilien und Beteiligungs Gmbh (2010-cu il sentyabrın 14-də qeydiyyatdan keçib, Grafenberger Allee 277-287 ünvanında fəaliyyət göstərir)
• Ormic Beteiligung und Immobilien Gmbh (Frankfurt şəhərində qeydiyyatdan keçib, aktivləri 2 milyon 280 min avrodur. Bir müddət Rövşən Quliyev və İradə İsmayılova adlı şəxslər tərəfindən idarə olunub.)
• Raza Beteiligungen und Betriebs Gmbh (2012-ci ilin avqustunda 25 min avro nizamnamə kapitalı ilə qeydiyyatdan keçib, ötən ilin yanvarında ləğv olunub)

Xatırladım ki, bir müddət əvvəl Fazil Məmmədovun təkcə Synergy GROUP şirkətlər qrupuna daxil olan 25 şirkətinin siyahısını açıqlamışdım.
1. “Synergy Group” MMC – baş müәssisә;
2. “AAC” MMC – inşaat materiallarının istehsalı, törәmә müәssisә, iştirak payı 39%;
3. “Synergy Construction” MMC – inşaat, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%, aşağıdakı müәssisәdә iştirak payına malikdir:
a) “Renaissance Construction Azәrbaycan” MMC – inşaat, birgә müәssisә, iştirak payı 50%;
4. “Azagro” MMC – kәnd tәsәrrüfatı, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
5. “B.N.M.” MMC – turizm vә otelçilik, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
6. “Cybernet” MMC – informasiya texnologiyaları, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%, aşağıdakı müәssisәdә iştirak payına malikdir:
7. “Azorchid Hotels” MMC – turizm vә otelçilik, törәmә müәssisә, iştirak payı 70%;
8. “Caspian Coast Winery and Vineyards” MMC – şәrabçılıq, törәmә müәssisә, iştirak payı 50%, aşağıdakı müәssisәdә iştirak payına malikdir:
a) “Tradehouse Caspian Coast Winery and Vineyards” MMC – şәrab mәhsullarının satışı vә paylanması, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
9. “Khazar-Turizm” MMC – turizm vә otelçilik, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
10. “Bestpack” MMC – poliqrafiya vә qablaşdırma, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
11. “Caspian Agro” MMC – kәnd tәsәrrüfatı, törәmә müәssisә, iştirak payı 50%, aşağıdakı müәssisәdә iştirak payına malikdir:
a) “Azagroexport” MMC – kәnd tәsәrrüfatı, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
12. “Exclusive Dining” MMC – restoran, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
13. “Shamkir City Hotels and SPA” MMC – turizm vә otelçilik, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
14. “Azәrbaycan Universiteti” – tәhsil, törәmә müәssisә, iştirak payı 90%, aşağıdakı müәssisәdә iştirak payına malikdir:
a) “Unicamp” MMC – tәhsil, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
15. “Ecolime” MMC – tikinti materiallarının istehsalı, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
16. “Synergy Foundation” – qeyri-kommersiya tәşkilatı, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
1 “Synergy Group” vә onun Fәaliyyәti (davamı)
17. “Synergy Development” MMC – daşınmaz әmlakın idarә olunması, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
18. “Synac” LLC – tәhsil, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
19. “Synergy Sport” MMC – qeyri-kommersiya tәşkilatı, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
20. “Synergy Technics” MMC – investisiya şirkәti, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%, aşağıdakı müәssisәdә iştirak payına malikdir:
a) “Zәyәmkәndmaş” ASC – metal konstruksiyaların istehsalı, törәmә müәssisә, iştirak payı 51%;
21. “Azerbaijan Global Investments” ASC – investisiya şirkәti, asılı müәssisә, iştirak payı 32%;
22. “Azerbaijan Fibro Cement” MMC – tikinti materiallarının istehsalı, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
23. “Synergy Jet” MMC, – jet әmәliyyat şirkәti, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
24. “Synergy Trading” MMC, ticarәt şirkәti, törәmә müәssisә, iştirak payı 100%;
25. “Caspian Development Bank” ASC, törәmә müәssisә, iştirak payı 99.91%;
Rusiya Federasiyasında fәaliyyәt göstәrәn “Tradehouse Caspian Coast Winery and Vineyards” MMC-dәn başqa, Qrupa daxil olan bütün şirkәtlәr Azәrbaycan Respublikasında fәaliyyәt göstәrir.
Teref.az